De pauw huilt

Vertaald door Martine Torfs

‘Toen ik zes was, hielden zelfs de honden het niet uit in mijn gezelschap’, zo begint Hong Ying (1962) het nawoord bij haar nieuwe roman. Van kleins af een buitenstaander, wil ze maar zeggen, een mager nakomertje met fletse haren dat opgroeide tijdens de grote, door Mao veroorzaakte hongersnood, maar bovenal hongerde naar liefde. We konden het al lezen in het autobiografische Hongerdochter (1998), waarin ze als tiener ontdekt dat ze een onecht kind is.

Argeloosheid en bedrog, daar draait het om in haar hele werk, deels geschreven vanuit haar tweede woonplaats Londen. In Zomer van verraad (1997), de eerste roman over het Tiananmen-incident van 1989, koppelde ze het politieke verraad van de regering aan verraad in de liefde. En diezelfde opzet markeert het nu vertaalde De pauw huilt, dat opnieuw de eerste roman is over een heikel politiek onderwerp: de Drieklovendam in de Yangtse-rivier, het megaprestigeproject van de staat dat miljoenen gedwongen verhuizingen en grootscheepse milieuproblemen heeft veroorzaakt.

Het leven van wetenschapster Liu komt op losse schroeven te staan als zij na lange tijd terugkeert naar de Drieklovenstreek, waar zij, net als de schrijfster, is geboren. Ze stuit er niet alleen op geheimen omtrent haar ouders, ook haar man blijkt niet te zijn wie ze dacht dat hij was. Als projectleider bij de bouw van de dam praat hij opeens het holle beleidstaaltje na dat alle sociale en ecologische misstanden moet verbloemen. En dan blijkt hij er ook nog eens een andere vrouw op na te houden.

Zoals altijd schuwt Hong Ying het sentiment niet, en de opgeroepen spanning laat ze verslappen door boze exposés over corruptie en wanbeheer. Ook het op een oude legende geënte parallelverhaal over de monnik en de hoer komt niet helemaal uit de verf: vanwege hun verboden liefde werden zij tijdens de Culturele Revolutie opgesloten in de gevangenis – dezelfde waarin Liu belandt vanwege haar verzet tegen de dam.

Toch kun je niet onaangedaan blijven door Hong Yings ernst, haar authentieke en tegelijkertijd oer-Chinese allergie voor onrecht en hypocrisie, die haar in China dan ook een flinke populariteit heeft opgeleverd.

Oorspronkelijk verschenen in de Volkskrant